Hnamtinte hian an culture leh tradition hi an chawisang thiamin, theih ang ang a tih nun chhoh zel an tum fo ṭhin. Mizote pawhin kan phak ang tawk tawk chuan kan tum chho ve zel niin a lang a, a lawmawm em em. Hawrawpui a MAHSE tih a ngai niin mimal ngaihdan ka nei a, hotuten han inbihchian nan hmang thei sela ka ti viau mai. Entirna atan Native American (Red Indian) te hmangin tlem kan sawi ang e!
Native American, Mizo ten Red Indian kan tih mai te hian inhmuhkhawm an nei ṭhin a, chutiang chu Powwow an ti a ni. Chikhat powwow te, hnam pum huap a powwow (National Powwow) te an nei ṭhin. National powwow-ah chuan Native American huam chhung a mite zawng zawng, United States, Canada, Mexico leh South America a mite an kalkhawm ṭhin a, Mizo ten kutpui kan hmang ang mai hian an lam mup mup mai ṭhin a ni. Ka chhim ve zeuh zeuh tawh a, a nuamin ngaihtuah a ti thui duh phian mai.
Awle, chutiang an inhmuhkhawm (powwow) naah chuan, an hnam thil chin ṭhin, an pi leh pute aṭanga an chhawm thlak zel chi hrang hrang an phochhuak ṭhin a, lam (dance) ah te pawh inelna an nei ve bawk thin a ni. Mahse, an pi leh pute thil chin mawilo (ti mai ang) hnamdang hmuh a mawilo tur chi (keini khawvel kilkhawr pawh a kan hriat ve ang ie; mihring lu vun hih) engmah an pholangin a chanchin an tarchhuah ngai ka hre lova, ka hmu ngai hek lo. A hresate chuan an hria a ni mai ang a, chhui peihin an chhui thiang ang a, mahse an maniin an pi leh pute tih ṭhin, tunlai khawvel a mawilo leh zahthlak tur chi an tarchhuak ngailo a niin ka hria, ka hmu ve ngai hauh lo.
Keini Mizo-te ve thung chuan kan pi leh pute thil tih ṭhin, tunlai khawvel a hnamdang ten mak leh kan mawl zia min hriat chhuah theihna awlsam tur tak maiin, Sahlamah mihring lu lem kan khai thliah thluah a. Kut hmang ila Vai sipai lammualah kum kal zel a Mizo te inthuam dan an phochhuak a, kum 1800′s chhovah chuan Mizo ten Siapsuap a inthuam vek angin khelmual an fan tir hreh heklo. Kum 1800′s a Sap ho thlalak hmuh tur a awm nual a, chutah chuan “Lushai” nulate chuan puan pangai mawi tak tak hmangin an inchei tawh a ni tih a hmuh theih reng a ni.
Mizo-te hi hnam chapo tak kan ni. Kan chapona hi a ṭhalam a kan kalpui thiam chuan hnamdang tan a zahawm tak kan ni chho zel theiin ka ring tlat a ni. Tun angahte hian han inthlir ila, hnam tlemte e tilo chuan ramdang a lehkha zir leh hnathawkte hi kan thlenchinah a chungnung pawl kan ni chho deuh zel a nih hi. Mimal chapo leh ramchhung a vaupung tina ngawtlo hian, hnamdangin a nawlpui a min hmuh dan tur thleng hian mimal tinte, sawrkar lam a culture thil enkawltute pawhin tan lak a hmasawn kan tum hi a ṭul zual tak zetin ka hria a ni.